Geef zorgprofessionals bij indiensttreding direct zicht op loopbaantraject

Zorgprofessionals eerst laten wennen in hun nieuwe baan en pas daarna verdere ontwikkelingen bespreken, is niet hoe ambitieuze professionals hun loopbaan voor zich zien. Zo blijkt uit nieuwe cijfers vanuit het CBS. De grootste groep professionals die kiezen voor een vervolgopleiding start vrijwel direct na diplomering en intrede op de arbeidsmarkt aan die vervolgopleiding. En voor de opleidingen tot verzorgenden en verpleegkundigen neemt dit percentage hard toe.

De arbeidsmarktprognoses voor zorg en welzijn tonen al meerdere jaren grote tekorten. Dit is voor de regionale werkgeversorganisaties verenigd in RegioPlus aanleiding om nog meer in te zetten op opscholing en het monitoren hiervan. Van opscholing is sprake als iemand die werkt in de sector zorg en welzijn een diploma van een hoger niveau haalt.

Recente cijfers

Op vraag van RegioPlus en met financiering van VWS heeft CBS onderzocht hoeveel recent afgestudeerden verder leren vanuit een werkende situatie. CBS publiceerde vandaag de cijfers. Wat opvalt is dat medewerkers kort na hun initiële diplomering een vervolgstudie oppakken. Dit pleit ervoor om direct bij indiensttreding ook het loopbaantraject te bespreken om professionals perspectief te bieden en ze langdurig voor de sector te behouden.

Het CBS onderzocht de opscholing van vier beroepsgroepen: verpleegkundigen, helpenden, pedagogisch medewerkers en medewerkers maatschappelijke zorg. Zowel bij verpleegkundigen als pedagogisch medewerkers scholen de meesten relatief gezien binnen drie jaar na het behalen van de startkwalificatie al op naar een hoger diploma. Daarna lopen de aantallen gestaag op.

Verdubbeling hoger diploma mbo-verpleegkundigen

Het percentage mbo-verpleegkundigen dat binnen zeven jaar een hoger diploma behaald, groeide afgelopen jaren van 9% naar 17%, bijna een verdubbeling. Bij pedagogisch medewerkers is een dip zichtbaar tussen 2011 en 2015, deze is te verklaren door de veranderende eisen aan kinderopvang bijna tien jaar geleden, maar laat vervolgens een sterke groei zien tot 26% van de gediplomeerden. Van de medewerkers maatschappelijke zorg studeert één op de vijf gediplomeerden door naar niveau 4.

Belang van een lerende organisatie

Hoewel voor bijna alle functies in zorg en welzijn arbeidsmarktkrapte geldt, zit het grootste knelpunt bij verzorgenden en verpleegkundigen. Door helpenden de kans te bieden om door te leren tot verzorgenden en verzorgenden naar verpleegkundigen ontstaat een interessant carrièrepad binnen zorgorganisaties. Dit maakt het voor medewerkers aantrekkelijk om hier te gaan werken en te blijven werken. Dit is belangrijk omdat uit het eigen landelijke uitstroomonderzoek van RegioPlus blijkt dat een gebrek aan doorgroeimogelijkheden de belangrijkste reden is om een zorgorganisatie te verlaten; in 2023 gaf 26,8% van de respondenten dit aan als belangrijkste vertrekreden.

Loopbaangesprek

Ook de CBS werknemersenquête uit 2023 laat zien dat 69,5% van de panelleden aangeeft in de huidige functie te willen door ontwikkelen. Uit datzelfde onderzoek blijkt ook dat tweederde van de werknemers in de zorg geen persoonlijk ontwikkelplan heeft opgesteld met de leidinggevende. Een gemiste kans, volgens RegioPlus, aangezien het opnemen van loopbaanontwikkeling in het personeelsbeleid, en bij voorkeur gelijk bij het intakegesprek, het laaghangend fruit is voor zorg- en welzijnsorganisaties om medewerkers voor de organisatie en de sector te behouden.