Nivel: Aanbevelingen voor samenwerking informele en formele zorg

Samenwerking informele en formele zorg

Betere samenwerking tussen informele en formele zorg kan de werkdruk in de sector helpen te verlagen. Deze oplossingsrichting anticipeert niet alleen op de geprognotiseerde personeelstekorten. Maar ook op de 15% van de gevraagde zorg die niet meer geleverd kan worden, zie het verontrustende toekomstscenario. Daarom lieten Utrechtzorg en RegioPlus door het Nivel onderzoeken wat (wijk)verpleegkundigen en mantelzorgers nodig hebben om die samenwerking te versterken. Een uitdaging, want de druk op mantelzorgers is al hoog en veel zorgverleners zijn ook mantelzorger. Het is dus belangrijk om de behoeften van beide groepen goed in beeld te hebben om vervolgens gericht beleid te kunnen ontwikkelen.

Verbeterde samenwerking goed mogelijk: verlagen werkdruk door betere taakverdeling

Uit dit onderzoek blijkt dat de formele en informele zorg deels al met elkaar werken, maar soms ook langs elkaar. Er heerst nog vaak onduidelijkheid rond de samenwerking. Hier worden gerichte aanbevelingen voor gegeven:

• Goede communicatie, vertrouwen en gelijkwaardigheid zijn voor beide groepen belangrijk in de samenwerking.
• Beide groepen hebben behoefte aan aandacht voor welzijn en belastbaarheid, en willen de samenwerking regelmatig evalueren.
• Er is behoefte aan duidelijkheid over juridische verantwoordelijkheden.  
• Verpleegkundigen willen graag scholing op het gebied van samenwerking met mantelzorgers. Bijvoorbeeld om duidelijke uitleg te kunnen geven bij het aanleren van een handeling aan de mantelzorger. Mantelzorgers staan namelijk wel open voor het overnemen van enkele verpleegkundige handelingen.

Onderzoeksopzet

Het Nivel heeft drie bijeenkomsten georganiseerd om data te verzamelen: één met (wijk)verpleegkundigen, één met mantelzorgers en één gezamenlijke bijeenkomst met (wijk)verpleegkundigen en mantelzorgers. Dit laatste maakt dit onderzoek uniek, en laat duidelijkere verschillen in verwachtingen tussen de groepen zien. Informele zorg is zorg die door familie, vrienden en buren wordt gegeven. Ook zorg en ondersteuning door vrijwilligers uit georganiseerde initiatieven valt hieronder.

Het samenwerkingsverband RegioPlus zet zich in voor de transformatie van werk om zorg en welzijn toegankelijk te houden. Het verbinden van formele en informele zorg is een van de oplossingsrichtingen van RegioPlus om zorg en welzijn toegankelijk te houden. Utrechtzorg is een van de 12 aangesloten netwerkorganisaties.