Studio R+

Om anders werken te verankeren in de cultuur van een organisatie is het vooral heel belangrijk om medewerkers en mensen de ruimte te geven om te experimenteren.

‘’En laten we vooral die dingen doen die ons helpen ons werk goed te doen.’’

We kunnen de zorg slimmer inrichten door de verbinding te maken met de informele zorg.

”Wat kan ik zelf bijvoorbeeld voor een ander betekenen en hoeft dan niet door een zorgprofessional opgepakt te worden. Er zijn al vele mooie initiatieven in het land op dit gebied maar die moeten en kunnen nog veel groter worden.’’

Hoe kunnen we starten met ‘het anders werken in de zorg’?

”We moeten weer meer uitgaan van het vakmanschap en het vertrouwen in de zorgprofessional en dat onderdeel laten zijn van de cultuur van een organisatie. Vanuit die positionering zijn er al veel verbeteringen door te voeren.”

Door de zorg anders te organiseren kunnen we, met de mensen die we hebben, aan de stijgende zorgvraag blijven voldoen.

We zien ook dat zorgprofessionals anders willen gaan werken dus laten we vooral vertrouwen op het vakmanschap van de zorgprofessional, het maakt het werk ook leuker!

Waarom is anders werken in de zorg nodig? En welke verandering is er op korte termijn mogelijk? We vroegen het Wouter Hoge, directeur van Centiv.

7 op de 10 mensen zou in de toekomst in de zorg moeten gaan werken als we op dezelfde manier doorgaan en van dezelfde zorg gebruik willen blijven maken, dit is niet realistisch en ook financieel niet haalbaar. Als zorgorganisatie kan je echter zelf al veel doen op het gebied van anders werken.

Binnen het systeem veranderen is soms lastig, is buiten het systeem om opzetten van commons of meenten de oplossing?

Jan, Kees, Paul en Lea gaan met elkaar in gesprek over de het opschalen van bewegingen en de implementatie van bewezen werkzame mechanismen.

In de sector kijken we nog heel traditioneel vanuit het zorgperspectief, terwijl we voor de benodigde transitie juist (nog) meer de verbinding met welzijn moeten zoeken.

Saskia was een van de sprekers tijdens de Talkshow De Eerste Maandag. Beluister haar pitch.

Kees Klomp ziet dat steeds meer mensen van betekenis willen zijn voor een ander, een belangrijke ontwikkeling in een samenleving die vooral gekenmerkt wordt door materialisme. Goed nieuws dus voor de zorgsector zou je denken…

Kees was een van de sprekers tijdens de Talkshow De Eerste Maandag. Beluister zijn pitch.

Mantelzorgers zijn maximaal betrokken. Het gaat zover, dat professionele hulp pas gevraagd wordt als het de mantelzorger te veel wordt.

Esther Hendriks schetst een moment dat die twee werelden bij elkaar worden gebracht. Daarin ziet ze dat we in de loop der jaren ongemerkt een tegenstelling hebben gecreëerd. Hoe keren we dat om?

Volgens Jan Smelik verliezen we de verbinding met elkaar door de schaalvergroting die nu steeds vaker plaatsvindt.

Hij heeft een beeld van hoe we die verbinding weer kunnen terugkrijgen. Zoals tussen burgers en professionals. Want daar zit volgens hem de uitdaging voor zorg en welzijn.

Paul de Beer ziet een spanningsveld tussen de informele en de formele zorg. Ook aan de informele zorg zitten grenzen. Hoe zit dat?

Paul was een van de sprekers tijdens de Talkshow De Eerste Maandag. Beluister zijn pitch.

Hoe kunnen we zorgprofessionals vrijspelen om zich meer bezig te gaan houden met de vooral medische vragen? En wat als we meer oog hebben voor preventie in plaats van het beter maken van mensen?

Lea Bouwmeester ziet mogelijkheden. Zij was een van de sprekers tijdens de Talkshow De Eerste Maandag.

Op maandag 25 september 2023 vond de tweede editie van Talkshow de Eerste Maandag plaats. Diverse gasten van binnen en buiten de sector gingen met elkaar in gesprek over wat er nú nodig is om de sector zorg en welzijn toekomstbestendig te maken.

Directeur-bestuurder van RegioPlus, Jelle Boonstra, geeft aan voor welke uitdaging de sector de komende tijd staat en wat hem betreft de oplossingen hiervoor kunnen zijn.

Tijdens de eerste editie van Talkshow de Eerste Maandag was onder andere Nicole Kroon, directeur MEVA bij het ministerie van VWS, te gast. Zij gaf aan dat we bij de uitdagingen op de arbeidsmarkt zorg en welzijn vooral goed moeten kijken naar het ‘hoe’, omdat het belangrijk is dat we echt actie gaan ondernemen met elkaar. RegioPlus ziet ook samenwerking als voorwaarde voor, en het beste antwoord op, de toenemende schaarste de sector. Regionale werkgeversorganisaties lopen voorop in het werken aan vernieuwing vanuit de regionale praktijk. Maar zij kunnen dit niet alleen.

Lynn Berger ziet zorg als een weefsel, waarbij betaalde (professionele) en onbetaalde zorg dus met elkaar verbonden zijn. Dat maakt ook dat zorg veel groter is dan we meestal denken, want ook het zorgen voor kinderen of naasten valt eronder.

Samenwerking tussen deze verschillende vormen van zorg is dus heel belangrijk, want als het ergens vastloopt, zorgt dat in de hele keten voor problemen.

Hoe kunnen we met minder mensen toch zorg van goede kwaliteit blijven bieden? Technologie en innovatie kunnen hierbij ondersteunen, maar uiteindelijk zijn het toch de mensen die de zorg verlenen, vertelt directeur-bestuurder Jelle Boonstra van RegioPlus.

Hij ziet dat veel medewerkers in de zorg zich zouden willen verbreden, over de grenzen van hun organisatie heen. Zorg, welzijn en gezondheid zijn immers niet beperkt tot een bepaald vakgebied.

Sander Heijne onderscheidt twee grote uitdagingen in de zorg: 1. Personeelstekorten én de zorgvraag gaan toenemen door vergrijzing, en 2. Met geld kan dit niet opgelost worden.

Kortom: we lopen tegen de grenzen van het beschikbare personeel en geld aan. Als we goed voor elkaar en onszelf willen blijven zorgen, zal zorg geïntegreerd moeten worden in de samenleving. Zo zullen steeds meer mensen een deel van hun tijd aan (mantel)zorg moeten besteden.

Wanneer minder mensen een beroep op zorg doen, kan dat helpen om de zorg te ontlasten.

Volgens Anne-marie Profittlich kan dat op verschillende manieren: “Ik vind dat we in Nederland nog te veel zijwielen knutselen, terwijl we eigenlijk opnieuw naar de fiets moeten kijken”, zegt zij. Bijvoorbeeld door de eigen netwerken van mensen te versterken.

Zainab Osman ziet veel kansen voor de zorg door asielmigranten in te zetten met een zorgachtergrond. Maar, zegt zij, nu komen die migranten nog niet aan werk omdat er in Nederland allerlei eisen en regels zijn die dit moeilijk maken – in tegenstelling tot onze buurlanden.

Zo laten we in Nederland een groot arbeidspotentieel onbenut, wat niet alleen zonde is voor de arbeidsmarkt in de zorg, maar ook voor de migranten die graag aan het werk gaan.

Gezina Trouw ziet steeds meer contrasten tussen wat er wordt bedacht in politiek Den Haag en de dagelijkse zorgpraktijk. Zo ziet ze dat zorgmedewerkers bijvoorbeeld zeven dagen moeten werken om aan hun contract van 28 uur te voldoen. Een maatregel als de voltijdsbonus lijkt dan onhaalbaar.

Is meer werken de oplossing om de tekorten in de zorg terug te dringen?

Volgens Stella Salden is ons huidige zorgsysteem heel sterk gefocust op productie en efficiëntie. Niks mis mee, zou je denken toch? Maar mensen die in de zorg werken, hebben daar vaak met hun hart voor gekozen. Zij willen iets betekenen voor een ander. In een systeem dat gebaseerd is op marktwerking, is weinig ruimte voor menselijkheid.

Stella zegt daarom dat we de mensen die nu in de zorg werken zo goed moeten ondersteunen dat niemand eraan denkt voor hun pensioen de zorg te verlaten.

Veel zorgmedewerkers gaan uit loondienst en aan de slag als zzp’er. Ze hebben dan meer regie over hun werk. Volgens Romke van der Veen ondermijnt deze ontwikkeling de zorg. Hij stelt daarom dat de politiek het zzp-bestaan minder aantrekkelijk moet maken.

Is het minder aantrekkelijk maken van het werken als zzp’er een goede stimulans om mensen bij zorgorganisaties te houden?

Door zorgmedewerkers buiten de grenzen van hun eigen organisatie te laten werken, kunnen zij worden ingezet waar dat het hardst nodig is. Ook krijgen zij zo meer uitdaging en afwisseling in hun werk. Maar, vertelt Pieter Hilhorst, dat betekent nu ook dat er over dit ‘uitlenen’ van medewerkers btw betaald moet worden, en dat geld vloeit weg uit de zorg.

Zijn oproep is dus om te onderzoeken waar regelgeving knelpunten oplevert in samenwerking tussen organisaties.